Voorbereiding Reis

Aangezien we niet weten wat we moeten verwachten in Lapland hebben we ons hier in moeten verdiepen.

De temperaturen kunnen nogal variëren. Op het moment van schrijven is het rond de 0 graden. Maar een maand geleden was de temperatuur nog -46 graden.

We hadden zelf nog geen wintersport spullen,dus hier moesten we achteraan.

Op de site van Scandinavian wintersports staan een hele hoop tips wat betreft kleding e.d.

Welke kleding draag ik bij Arctische omstandigheden?

Omdat het weer en de lichamelijke inspanningen tijdens een wintersportvakantie voortdurend veranderen, is het niet altijd even gemakkelijk te bepalen wat je nu het beste kunt aantrekken. Ook is er veel onduidelijkheid over de kwaliteit en functie van kledinglagen en de gebruikte materialen in winterkleding.Zo zijn er helaas ook wat misverstanden over de werking van een thermo overall. Het klimaat in de Scandinavische sneeuwgebieden is over het algemeen koud, met wisselende temperaturen tussen -20 C en -2 C. Daarentegen is de droge koude vanwege een warme golfstroming heel anders dan in de Alpen. Hierdoor is de gevoelstemperatuur vaak aangenamer.

Desalniettemin is het raadzaam om goed voorbereid op reis te gaan. Goede warme en functionele kleding is dus heel belangrijk. Een vaak voorkomende uitspraak: slecht weer bestaat niet, wel een slechte voorbereiding of slechte kleding.  In samenwerking met onze kledingpartners, Fjällräven en Sasta, proberen we zo kort en duidelijk mogelijk enig inzicht te creëren in de werking van kledinglagen en materialen. 

De theorie van het drielagen systeem
Het menselijk lichaam is in staat om, samen met verschillende kledinglagen, de temperatuur van het lichaam te regelen. Overtollige warmte en transpiratievocht dienen te worden afgevoerd, terwijl ijzige kou en neerslag niet de kans mogen krijgen om het lichaam nat en koud te maken. Op het moment dat je stopt met een inspanning of vanuit een warmere ruimte komt, moet het lichaam acclimatiseren. Het is hierbij belangrijk dat transpiratievocht snel verdampt en daarbij niet teveel warmte onttrekt aan het lichaam. Onder de meest extreme omstandigheden zal een combinatie van 3 kledinglagen over het algemeen voldoende bescherming bieden. Dit noemen we het 'drielagen systeem'. 


 

Uitleg in tekst en filmpjes:

1ste laag: Functionele onderkleding  [Filmpjes kledingadvies youtubekanaal]
Transpiratievocht moet van de huid worden opgenomen en worden doorgegeven aan de 2de kledinglaag. Op deze manier blijft het lichaam droog en kan ze hierdoor beter anticiperen op wisselende temperaturen. Zowel een shirt als een lange onderbroek vervullen die functie, mits de gebruikte materialen het lichaam daadwerkelijk droog houden. Katoen heeft deze functie niet en moet absoluut worden vermeden. Merinowol heeft deze functie wel en wordt momenteel veel gebruikt in functionele onderkleding. Het voordeel hiervan is dat het gerust meerder dagen gedragen kan worden zonder te gaan stinken. Ook bestaat er synthetisch thermo ondergoed dat het lichaam goed droog houdt en zeer comfortabel en modieus draagt. Let er wel ook op dat de kleding strak op het lijf wordt gedragen. Bijkomend voordeel doordat het lichaam lekker warm blijft is dat de kans op blessures kleiner wordt.

Meer info; http://www.sasta.com/en/home

2de laag: Isolerende tussenlaag of softshell
De belangrijkste taak van de 2de laag is de warmte regulering. De dunne 1e laag heeft het transpiratievocht aan de 2de laag overgedragen. De warme lucht tussen de 1ste en 2de laag isoleert het lichaam, samen met de warme lucht van de 2de laag. Bij koude mag het transpiratievocht niet de kans krijgen om te bevriezen in de kleding. Hierdoor is er ook een ruim aanbod van verschillende kledingstukken van fleece, dons- of synthetische lagen. Het is belangrijk om bij deze keuze naar je persoonlijke voorkeuren te kijken. Waar ga je naar toe en wat ga je doen? Hoe vaak gebruik je de kleding? Heb je het snel koud? Transpireer je veel of juist weinig? Eventueel is het mogelijk om hier te kiezen voor een extra 4de laagje, b.v. een bodywarmer.

3de laag: Functionele buitenste kledinglaag 
De 3de laag is er voor die momenten dat je echt beschermt dient te zijn tegen de elementen. Wind en neerslag moeten geweerd worden. Er zijn gevoerde en ongevoerde jacks. De laatste worden ook wel hardshell genoemd. Omdat de 3de laag ook meteen de buitenste laag is, vormt het de laatste barrière voor het transpiratievocht. Naast wind- en waterdichtheid moet een jack dus ook goed kunnen 'ademen'. De coating of het membraam verzorgt de verdere afvoer van de 2de laag naar de buitenstof. Het vocht wordt verdeeld over een groter oppervlak, waardoor het beter verdampt. Een gevoerd jack geeft extra warmte-isolatie, maar zal transpiratievocht minder snel afvoeren.

Meer info; www.fjallraven.nl 

Handen, voeten en hoofd 
[Hestra handschoen] Ook voor de bescherming van handen en voeten geldt hetzelfde principe. Het is belangrijk dat deze droog blijven, transpiratievocht kwijt kunnen en beschermd worden tegen wind en neerslag. Het gebruik van warmte isolerende materialen zijn mede zeer bepalend of je warme handen en voeten houdt. Ook hier is wol een veelgebruikt ingrediënt. Maar ook synthetische weefsels kunnen zeer goede eigenschappen hebben. Let er wel op dat zowel de schoenen als handschoenen niet te strak komen te zitten. Door een beperkte doorbloeding kunnen handen en voeten alsnog afkoelen. Het gebruik van thermo handschoenen en sokken kan een goede onderlaag vormen, mits de (hand)schoen voldoende ruimte biedt. Het gebruik van wanten is verreweg de warmste oplossing, mits je deze niet voortdurend uittrekt! Hier zijn inmiddels handige varianten in, zoals een losse duim en wijsvinger want. Of de wegklapbare want voor fotografen. Let op dat handschoenen snel kunnen drogen. Dit zijn meestal de handschoenen met een uitneembare binnenhandschoen. Neem evt. tijdens activiteiten een extra paar droge sokken of handschoenen mee, zodat je deze kunt verwisselen. Ook dit is een manier om de handen of voeten droog te houden.

Bij koude verlies je 50% van je lichaamswarmte via je hoofd, dus een muts is absoluut noodzakelijk!

Meer info; http://hestragloves.com/en/

Winterschoenen/Snowboots
[hanwag icegrip] In een winterse bestemming is het belangrijk dat je over goed schoeisel beschikt dat alle comfortabele als functionele eigenschappen heeft om warme voeten te houden. De schoenen dienen stevig, isolerend, waterdicht/waterafstotend en hoog gesloten te zijn. Daarnaast is het belangrijk dat de zool een goede grip heeft, waardoor uitglijden wordt voorkomen. 

Gebruik van Moonboots of Uggs zijn niet geschikt! Stevige hooggesloten wandelschoenen zijn over het algemeen ook prima te gebruiken. Enkel bij extreme kou zal hierbij de isolerende functie een gemis zijn. Ook zijn ze vaak wat laag gesloten, maar dit is eenvoudig op te lossen door het gebruik van gamaschen.

De reisbegeleiders van Scandinavian Wintersports gebruiken allemaal de winterschoenen van Hanwag (Fjäll Extreme GTX en Fjäll Expedition). Deze schoenen voldoen aan alle eisen die worden gesteld aan schoeisel in de Arctische regio's. Daarnaast zijn de schoenen uitgerust met een hele bijzondere zool, waardoor de kans op uitglijden wordt gereduceerd. In deze IceGrip zool wordt het rubber vermengd met microscopisch kleine glasdeeltjes. Deze deeltjes schuren zich in het ijsoppervlak. Een frictie effect dat te vergelijken is met dat van schuurpapier.

Meer info: www.hanwag.nl

Bescherming van de ogen
[Inuit sneeuwbril] Net zoals het dragen van geschikte kleding voor de koude is het belangrijk aandacht te besteden aan goede bescherming van de ogen als je van plan bent een reis naar Lapland in de winter te ondernemen. De eerste vorm van zonbescherming komt immers niet voor niets uit de Arctische regionen, waar de oorspronkelijke bevolking al duizenden jaren de ogen beschermen tegen sneeuwblindheid!

 Een van de meest gehoorde vooroordelen van een wintersportvakantie in Lapland is dat het grootste gedeelte van de dag donker is. Dit is slechts gedeeltelijk waar... In de maanden november, december en een gedeelte van januari komt inderdaad de zon niet boven de horizon, maar dit betekent niet dat het donker blijft! Sterker; Dit is juist de periode van de bijzondere lichtverschijnselen zoals het Noorderlicht en Poollicht, maar ook van de, met kunstlicht verlichte, ski pistes. Vanaf februari schijnt de zon alweer net zo lang als in Nederland en lengen de dagen met zo'n 10 minuten per dag!

Het dragen van een goede sportbril tijdens het sporten is zeer belangrijk. De belangrijkste taak van een sportbril is uiteraard de bescherming van de ogen tegen ongewenste straling zoals het UV licht. Sneeuwvlakten weerkaatsen de straling extra waardoor de kans op oogletsel aanzienlijk toeneemt. Het gebruik van een goede aansluitende sportbril tijdens de wintersport is dan ook noodzakelijk.

[adidas lenzen] Naast de comfortabele sportbril gebruiken wij natuurlijk ook de skibril (sneeuwbril), welke naast de bescherming van de ogen tegen UV licht ook zorgt voor een goed zicht tijdens sneeuwval, mist of schemerlicht. Daarnaast biedt het tevens een goede bescherming tegen koude. Hierdoor is een sneeuwbril dus niet alleen noodzakelijk bij het skiën of snowboarden, maar ook erg handig bij het maken van een hondensledetocht of sneeuwschoenwandeling. Belangrijk hierbij is dat de bril goed ventileert en comfortabel aansluit op het gezicht, ook bij gebruik van een helm. Daarnaast is het belangrijk om de juiste kleur lens te kiezen voor de verschillende omstandigheden.

Meer info: www.adidas.com/eywear

Thermo overall, wanneer wel en wanneer niet?
[thermo overall kleding] Een thermo overall is een dikke gewatteerde overall die bescherming biedt aan de invloeden van buitenaf zoals wind, vochtigheid en kou. Deze is met name geschikt voor activiteiten waarbij je stilzit (b.v. ijsvissen) of waarbij je beschermd dient te worden tegen extremere invloeden van buitenaf (b.v. rijwind op een sneeuwscooter). Het is een misverstand om te denken dat deze overall tijdens een verblijf in Lapland de prettigste oplossing is om je te beschermen tegen de kou! Deze one-trick-pony beschermt weliswaar tegen invloeden van buitenaf (net als een regenpak), maar niet tegen de grootste boosdoener: transpiratie. De overall ademt namelijk niet of nauwelijks! Ook kun je de overall niet aanpassen naar veranderende omstandigheden en kent ze maar één warmtestand.

Hierdoor is de thermo overall niet geschikt tijdens activiteiten waarbij je actief bezig bent en het lichaam ook warmte gaat produceren (b.v. sneeuwschoenwandelen, skiën of hondensledetocht). Deze warmte kan dan niet weg, waardoor het lichaam gaat transpireren. Met als uiteindelijk gevolg dat je vochtige lichaam snel koud wordt en je transpiratievocht zelfs kan bevriezen. Kwalitatief goed thermo ondergoed kan dit probleem enigszins aanpakken door het vocht efficient weg te transporteren. Beter echter is het om je kleding aan te passen naar activiteit en omstandigheid en je niet te laten verleiden door acties of gemak.

Bij activiteiten waarbij de overall beslist nodig is zal deze altijd inclusief zijn. En mochten de temperaturen onverhoopt extremer zijn dan verwacht, dan kun je altijd op locatie nog thermokleding huren.

Zelf zijn we naar diverse winkels geweest om onze spullen te vergaren. 

In deze winkels wordt er voldoende uitleg gegeven over de benodigdheden.

De winkels waar ze het grootste assortiment hebben zijn Zwerfkei en Beversport in Utrecht.

Ook zijn we nog bij ASadventure store geweest in Sint-Niklaas. 

Achteraf hadden we misschien niet zo ver moeten reizen, aangezien er net achter Sint Niklaas ook nog een grote sportwinkel zit. De naam hiervan is Berghut.

Het is wel belangrijk om je goed te laten voorlichten in diverse zaken. Ook is er van alles te vinden in diverse prijscategorieën. En vergis je niet, wanneer je nog niks hebt is het toch een behoorlijke uitgave.

Al met al is het wel weer heel leerzaam.

Scandinavian wintersports heeft ook nog een informatie middag gehouden waar we naar toe geweest zijn. Tijdens deze informatiebijeenkomst kregen we ook de gelegenheid om vragen te stellen.

Waar we ook nog rekening mee moesten houden is dat er op het vliegveld in Rovaniemi en in Luosto geen mogelijkheid is om geld te pinnen. Dit moet je dus van te voren voldoende meenemen. Wel is er de mogelijkheid om daar ter plaatse met pin te betalen.

Ook is het niet mogelijk om wijn of andere alcohol te verkrijgen. Dit nemen we dus van thuis mee.

Bier tot maximaal 5 procent is wel te halen.

Nu begint het al te korten voor vertrek en zijn we nog bezig met kleine voorbereidingen. De lege koffers staan te wachten om gevuld te worden.

Hopelijk kunnen we verder met ons reisverslag in Lapland. Wel een beetje afhankelijk hoe de Wifi daar is.

Wordt dus verder vervolgd.

Groeten Hans en Anne

Alvast een voorproefje:

https://www.youtube.com/watch?v=FCxWon9QSlE